Een tussendoortje in Andalusië

Tijdens mijn vorige rondreis door Costa Rica en een deel van Panama was het vooral de pure natuur, die het hoofdthema vormde. Tijd dus voor weer wat cultuur en de rondreis door Andalusië, een tussendoortje, bood daarvoor ruimschoots gelegenheid.
Ons vliegtuig vertrok om 5.05 in de morgen. Een ver van ideale tijd want praktisch betekent het dat je een nacht slapen zo goed als kunt overslaan. Het vliegtuig naar Malaga vertrekt op tijd en ik hoef niet eens te próberen in slaap te vallen: als ik na een tijdje wakker word blijken we al in de lucht te hangen en heb ik zelfs het opstijgen niet eens meegemaakt!

Tegen 8 uur naderen we Malaga en bij het landen voelt het toestel niet al te erg stabiel aan. Het lijkt wel te zwabberen. Juist als we ons schrap zetten voor de landing geeft de vrouwelijke gezagvoerder vol gas. Er staat te veel wind dus waagt ze een tweede poging op een andere landingsbaan. De daarop volgende landing gaat gelukkig erg soepel.

Ronda
Na de reisleider en andere reisgenoten te hebben opgesnord volgt een busrit van ruim 100 km naar Ronda. Omdat het slaaptekort gecompenseerd moet worden maak ik daarvan de helft niet mee. Maar tijdens de momenten dat ik wakker ben passeert een prachtig landschap.
In Ronda aangekomen zet de buschauffeur ons af in het lokale busstation. Verder kan hij niet komen want daarvoor zijn de straatjes te smal, dus moeten wij de verdere afstand naar ons hotel de koffers achter ons aan zeulen. De kamers zijn nog niet beschikbaar dus even verkleden of zelf wat bijkomen is er niet bij. De reisleider lost het praktisch op door ons in het zaaltje het nodige over de reis te vertellen. Ook een goed moment om alle deelnemers aan de reis zich te laten voorstellen. Zo, dat weten we ook weer al kun je natuurlijk niet verwachten, dat we direct elkaars namen kennen. Dat groeit van zelf wel.

De reisleider neemt ons daarna op sleeptouw om het oude stadje te verkennen. Eerlijk gezegd had ik nog niet eerder van Ronda gehoord, ook al omdat mij doorgaans de tijd ontbreekt om me vooraf op de reis voor te bereiden. Maar dat overkomt me bij elke rondreis: ik laat het zoals gewoonlijk over me heen komen.

Ronda is eigenlijk gebouwd op een bergrug, en wordt door een kloof gescheiden in een oud en een nieuw gedeelte. Beide gedeelten worden met elkaar verbonden door enkele bruggen en vooral de ‘nieuwste’ Puente Nova (1793) is door zijn hoogte van bijna 100 meter erg imposant. Dat is het uitzicht op de vallei ook, maar het valt niet mee om die indruk goed op de foto te krijgen.
Met een reisgenoot daal ik af om wat foto’s te maken van de brug, die we nu van de onderkant kunnen bewonderen in het latemiddagzonlicht.
Tegen 20 uur neemt de reisleider ons mee voor ons eerste gezamenlijke diner: tapas eten in het beste tapasrestaurant van Ronda dat in het oude gedeelte van Ronda is te vinden (Casa Maria voor de nieuwsgierigen).

Het is een erg lange dag geweest dus na het eten is iedereen blij dat er eindelijk echt kan worden geslapen. Normaliter deel ik op een rondreis mijn kamer met een reisgenoot, maar dit keer bof ik. Door enkele annuleringen (waardoor ik toch uiteindelijk met deze reis meekon) en omdat de enige andere single mannelijke reisgenoot een eigen kamer had geboekt, heb ik deze rondreis ook de beschikking over een eigen kamer.

De volgende dag kunnen we vrij besteden en aan de hand van een toeristenkaartje, waarop de grootste bezienswaardigheden staan, volgen we onze route. Ronda is alles behalve vlak, dus moeten we regelmatig flinke hoogteverschillen overwinnen. Na wat kerkjes gezien te hebben lopen we op goed geluk de route af. Zo komen we bij het Arabische badhuis (Baños Árabes) , dat er van buiten weinig interessant uitziet. Maar eenmaal binnen en na enkel trappen te zijn afgedaald laat zich de ene fraaie ruimte na de andere zich zien. Zeer de moeite waard!

Hierna lopen we over de Puente Viejo (oude brug), die uit 1616 dateert en veel lager ligt dan de nieuwe brug. Van de overkant ontwaren we de Casa del Rey Moro, dat ook op ons ‘verlanglijstje’ staat. Het bereiken van de ingang vergt wat klimwerk, maar dat laat zich niet vergelijken met wat ons later te wachten staat.
Het huis (een klein paleisje) is op zich zelf niet opzienbarend, maar als je wat trappen omlaag loopt zijn er veel mooie ruimten te zien. Als ik vanuit het felle licht een donkere ruimte binnenloop, zie ik niet dat langs de leuning een diepe geul loopt. En uiteraard stap ik daar natuurlijk direct in. Gelukkig kan ik me nog vasthouden aan de leuning en valt de schade mee: zelfs geen enkele schram! Helemaal beneden bevinden we ons onder aan de kloof waar een riviertje door loopt. Het licht is er erg mooi zodat ik er wat foto’s maak. Maar dan de weg terug: slechts 200 treden weer omhoog, maar zoals meestal zijn dat geen treden met een uniforme standaardhoogte, dus moet er flink worden geklauterd. Let wel: het is dan meer dan 34 ℃.

Daarna volgen nog meer kerken, steegjes, pleintjes en zeer fraaie gevels, die ik op de foto zet. We sluiten onze rondtoer af met een bezoek aan de plaatselijke arena, waar nog stierengevechten plaatsvinden.

Antequera – El Torcal
De volgende dag rijden we met de bus naar het natuurpark El Torcal bij Antequera. Het park huisvest diverse rotsformaties, die interessant zijn omdat de wind in de loop der tijden de nodige erosie heeft losgelaten op de rotsen, waardoor deze er erg bijzonder uitzien. Natuurlijk niet te vergelijken met die van de Grand Canyon, omdat deze in El Torcal er letterlijk grijs bij afsteken. Tijdens de toer moet er soms flink worden geklauterd en worden afgedaald en van echte geëffende paden is natuurlijk geen sprake. Dat mag vele anderen er niet van weerhouden om ook deze wandeltocht te ondernemen, want het is er flink druk. Ook al omdat een aantal scholen er hun dagtochtje van maken.
Bij elkaar waren we toch bijna 3 uur zoet met de wandeltocht en hierna gaat de toer verder naar een lagune waar zich hele hordes flamingo’s moeten bevinden. Groot is daarom de teleurstelling als we er geen enkele flamingo aantreffen. In een nabij gelegen plas staan nog wel 3 flamingo’s, maar die kunnen de verwachting natuurlijk niet compenseren.

Arcos de la Frontera
Na het ontbijt vertrekken we vanaf het busstation naar onze volgende stopplaats. Onderweg tegen koffietijd stoppen we in het kleine plaatsje Grazalema, waar ook de nodige pittoreske pandjes staan. In Arcos aangekomen neemt onze gids ons op sleeptouw naar het oude centrum. Op zich valt daar ook het nodige te zien, maar dat is duidelijk minder het geval dan in Ronda. Bovendien nodigt de 38 ℃ ook niet echt uit om een uitgebreide wandeltocht te ondernemen, maar het meeste bezienswaardige krijg ik wel voor mijn lens.

Naar Sevilla
In Arcos blijven we maar een dag want we gaan snel door naar Sevilla, waar we drie dagen zullen verblijven. Maar eerst rijden we langs Jerez om een bezoek te brengen aan een bodega waar enkele bekende sherrylabels vandaan komen. Natuurlijk krijgen we de nodige uitleg en mogen we enkele soorten proeven. Van huis uit ben ik geen echte sherrydrinker een niet alles smaakt even lekker.
Op een kleine (loop)afstand van de bodega staat de plaatselijke kathedraal die we natuurlijk ook gezien moeten hebben. Het is intussen weer ruim 38 ℃ als we de Feria de Jerez bezoeken, een soort voorjaarsfestival op een groot terrein met eindeloze rijen drink- en eetgelegenheden.

Ons prima hotel in Sevilla bevindt zich niet bepaald op loopafstand van het centrum, dus neemt onze reisleider ons mee voor een ritje met de stadsbus. In het centrum laat hij zien waar de belangrijkste bezienswaardigheden staan, waarna we gezamenlijk dineren. Terug nemen we de taxi, die met 4 personen nauwelijks duurder is dan de bus maar natuurlijk het gemak biedt van minimaal lopen in de hitte.

De volgende dag zou het 'slechts' 32 ℃ worden dus is het prima weer om de Real Alcázar te bezoeken, waar we met de taxi rond half 10 aankomen, net voor de openingstijd. De Alcázar bevindt zich op een groot terrein, dat grotendeels door fraaie tuinen wordt ingenomen. De diverse gebouwen zijn zonder meer een lust voor het oog (en mijn lens!), dus doe ik geen moeite om ze te beschrijven.

De kathedraal zou het volgende object zijn voor een bezoek, als er niet zo’n lange wachtrij voor zou staan. Op de plattegrond zien we echter een andere bezienswaardigheid: de Espacio Metropol Parasol, een mooi vormgegeven bouwwerk van hout. Dankzij de navigatie app op mijn telefoon weet ik niet alleen dat het niet ver lopen is, maar ook hoe we de kortste route moeten volgen. Erg handig. Het witte bouwwerk steekt mooi af tegen de helblauwe achtergrond.
Zowel op de weg heen als terug vergapen we ons regelmatig aan de zeer mooie gevels. De tram rijdt weliswaar door de hoofdstraat Avenida de la Constitución, maar doet dit erg geruisloos en zonder bovenleiding(!), die het stadsgezicht anders behoorlijk zou ontsieren.

Een ochtend later ontbreekt elke vorm van een wachtrij zodat we zonder enig probleem de kathedraal kunnen binnen lopen. Van buiten zijn niet alle kanten even fraai en van binnen is het tamelijk leeg. Het volgende doel is de arena, waar de stierengevechten worden gehouden. Die is dankzij mij navigatie app, die anders dan zijn vele soortgenoten ook uitstekend voor looproutes geschikt is, gemakkelijk te vinden. Het aardige daarbij is dat je via vele leuke steegjes wordt geleid, die ja anders nooit zou hebben gevolgd.

Sevilla is duidelijk een welvarende stad want de arena is vele malen fraaier dan die van Ronda. Daarna lopen we langs een zijarm van de Guadalquivir naar de Torre del Oro en gaan vervolgens op zoek naar Casa de Pilatos. Tja, wat is er nou niet mooi in Sevilla?

Naar Córdoba
Maar ook na drie dagen heb je het wel gezien in Sevilla en nu staat Córdoba op het programma. Onderweg stoppen we eerst in het kleine maar zeer bezienswaardige plaatsje Carmona. Er staan veel fraaie gebouwen en ook de straatjes leveren een mooi beeld op. Het is zondag en afgezien van de rust op straat levert dat een ander voordeel op: een heuse processie met een kar die door twee stieren wordt getrokken. Niet echt alledaags!

Ons hotel in Córdoba staat in het centrum, dus bevindt al het moois zich op loopafstand. Onze reisleider neemt ons mee het centrum in om ons een indruk te geven van de ligging van alle bezienswaardigheden. De uiterlijke rijkdom van Sevilla (mooie grote gebouwen) ontbreekt in Córdoba en dan valt al te zien dat de stad niet zo welvarend is als Sevilla (geen echt grote gebouwen), maar toch zijn er veel leuke doorkijkjes.

De volgende morgen staat uiteraard de Mezquita op het programma. Eerlijk gezegd had ik daarvan nog nooit eerder gehoord. Ten onrechte, want de Mezquita laat een onuitwisbare indruk achter. Het complex huisvestte ooit drie religieën en het binnendringende vroege zonlicht zorgt binnen voor een toverachtige sfeer. Er staan niet alleen vele kunstobjecten opgesteld, maar vooral de verschillende bouwstijlen in het complex vertegenwoordigen de schoonheid van de Mezquita.

Hierna lopen we naar de oude brug en steken we de Guadalquiver over. Het oorspronkelijke wegdek van de brug is vervangen door grote tegels. Jammer (?) maar het levert wel een rustig beeld op. Minder geslaagd zijn de betonnen balken die de oorspronkelijke bovenkant van de brugleuning hebben vervangen. Moeilijk te zeggen of de oorspronkelijke mooi was, maar de betonnen balken zijn dat in elk geval niet.
Weer terug op ‘onze’ oever lopen we nog langs de oude stadswal en door wat straatjes. Mijn navigatie app zorgt ervoor dat we niet te veel verdwalen en tegelijkertijd voor het passeren van leuke steegjes. De avond sluiten we af met een professionele flamencovoorstelling.

Naar Granada
In Córdoba valt veel minder te zien dan in Sevilla dus vertrekken we al na een dag naar Granada. Ook dit keer maken we onderweg een stop en wel in Jaén. En daar staat een kathedraal die zich mag laten zien.
Maar natuurlijk trekt Granada meer, waar we in de namiddag arriveren. Ons hotel staat tegenover de Alhambra (natuurlijk een grote plus), maar ongunstig ten opzichte van het veel lager gelegen centrum. Granada is op vele heuvels gebouwd dus het lopen naar de vele bezienswaardigheden houdt ook veel klauteren in.

Het is de eerste dag waarop het niet warmer dan 30 ℃ is en de ochtend begint zelfs bewolkt. Uitstekend weer om de Alhambra te bezoeken.
Nog voor het ontbijt staan we de volgende ochtend om 7.30 uur al in de rij om kaartjes voor de Alhambra, en vooral de Nasridpaleizen, te bemachtigden. Voor ons staan al zo’n honderd andere gegadigden voor een kaartje uit de automaten, terwijl verderop een nog langere rij staat voor de contante betalingen. Omdat voor de Nasridpaleizen elk uur maar een beperkt aantal personen wordt toegelaten, is het zaak om er vroeg bij te zijn. De paleizen zijn voor ons om 10.30 (en geen minuut later) te bezichtigen, zodat we nadat we de kaartjes hebben nog rustig kunnen ontbijten.

Het Alhambra is erg groot en natuurlijk staan we ruim op tijd voor de ingang van de paleizen. Het is erg druk, dus valt het niet echt mee om foto’s te maken zonder andere personen erop. En als ze er wel zijn probeer ik de foto zo te maken, dat ik die persoon later eenvoudig uit de foto kan verwijderen. Je moet toch wat!
Maar buiten de paleizen valt er natuurlijk ook het nodige moois te zien: het ronde paleis van Karel V, Generalife en vele andere bouwwerken.
Na zo’n 4 uur hebben we het wel gezien en lopen we de helling af naar het centrum. De kathedraal van Granada ziet er van buiten weinig bijzonder uit, maar van een foto op de boekomslag in een etalage krijg ik het idee dat de binnenkant wel het bekijken waard is. En daarin worden we niet teleurgesteld: het interieur van de kathedraal is het mooiste dat ik tot dan in Spanje heb gezien.

Een paar anderen hebben daarna hun zinnen gezet op een paar andere bezienswaardigheden, maar die bevinden zich op grote hoogte op een heuvel aan de overkant. Het heeft daarom niet echt mijn voorkeur en om omwegen te vermijden schakel ik mijn navigatie app in. Die leidt ons niet alleen door smalle steegjes maar ook over enkele trappen. Duidelijk de kortste, maar erg steile, route en de app bewijst zijn waarde voor wandelaars. Voor de terugweg nemen we een van de vele taxi’s die ons vanaf een terrasje passeren.
Het is onze laatste avond en met een paar anderen volgen we reisleider op zijn tapastocht: we strijken achtereenvolgens bij verschillende restaurantjes neer, die ons naast de wijn ook een of meer tapas verstrekken. En dat voor de ongelooflijke prijs van minder dan € 2,50 per persoon!

Dan is onze laatste dag aangebroken. Voordat we naar het vliegveld van Malaga vertrekken loop ik met een paar anderen achter de reisleider aan, die ons naar een vegetarisch restaurant even buiten het centrum zal brengen. De rest van het reisgezelschap verkiest de bus of taxi, of was al eerder naar het centrum (op mijn aanraden de kathedraal) gegaan. Het eten is heerlijk en de kosten zijn verwaarloosbaar. We gaan wel met taxi’s terug naar het hotel en vervolgens met de bus naar het vliegveld.

Tot slot

Andalusië is me meer bevallen dan ik verwachtte. Ook de kleine minder bekende stadjes hebben veel moois te bieden, dus ga niet louter op de bekende namen af. Vergeleken bij mijn andere rondreizen waren de reisafstanden kort dus ging ook weinig tijd verloren met reizen. Ook de ‘normale’ vertrektijden rond 9 uur zijn natuurlijk welkom.
Vrijwel alle dagen was het flink boven de 30 ℃, wat voor de tijd van het jaar bijzonder is. Een reisverslag waarin vele culturele bezienswaardigheden de hoofdmoot vormen kan al gauw lijken op een reisgids, dus heb ik alle gedetailleerde beschrijvingen achterwege gelaten. Mijn foto’s, die ik later presenteer, geven veel beter de indrukken weer die ik had.

NB. Op de dag voor mijn vertrek keek ik nog even naar de belangstelling voor de reis die ik eind van het jaar wil maken. Tot mijn schrik zag ik dat die al aardig begon vol te lopen. Maar om een of andere reden lukte het boeken of reserveren van de reis via de website niet. Dus maakte ik maar per e-mail mijn belangstelling voor de reis duidelijk. Daar werd de maandag erop direct gereageerd met een bevestiging: mijn boeking was geregeld en de factuur zou meteen volgen. De aanbetaling heb ik maar direct gedaan. Ook dat kun je tijdens een rondreis ;) .